موجودی، یک موضوع پر اهمیت برای خرده فروشان است که اغلب رسیدگی به آن یکی از بزرگترین هزینه ها است، در حالی که منبع اصلی درآمد کسب و کار است. به همین دلیل است که دانستن حاشیه سود ناخالص برای رشد کسب و کار خرده فروشی، بسیار مهم و کلیدی است، اما روش هزینه یابی موجودی که حسابداران استفاده می کنند نیز همینطور است.

Inventory Valuation

رعایت تعادل بین دارایی ها و هزینه ها ظرافتی است که میتواند برای نحوه ردیابی، درک و بهبود هزینه یابی موجودی در سیستم های مالی مفید باشد. آیا در حال حاضر از بهترین روش برای کسب و کار خود استفاده می کنید یا فرایند مالی شما باید دارای تغییرات اساسی باشد؟

در این مقاله، شما را از طریق روش هایی برای ارزش گذاری موجودی خود راهنمایی می کنیم:

  • بهای تمام شده موجودی چیست؟
  • روش موجودی خرده فروشی
  • روش شناسایی خاص
  • روش First In, First Out (FIFO)
  • روش Last In, First Out (LIFO)
  • روش میانگین وزنی Average Cost
  • روش های Niche

بهای تمام شده موجودی چیست؟

بدست آوردن تصویری دقیق از موجودی کسب و کار می تواند یک چالش باشد، اما انجام این کار مهم است. شما باید بدانید که چه مقدار موجودی در کسب و کارتان در زمان های مختلف دارید، و همچنین اطلاعات در سطح محصول در مورد اینکه چه چیزی در حال فروش است و چه چیزی متوقف شده است.

به طور مشابه، دانستن اینکه چه مقدار موجودی در هر روز، ماه و سال از طریق شمارش چرخه مکرر و سوابق مدیریت دقیق موجودی در حال فروخته شدن یا از دست رفتن است، مفید است. اگر مراقب نباشید، داشتن موجودی بیش از حد یا خیلی کم، می تواند به سود شما ضربه بزند.

اینجاست که بهای تمام شده موجودی (ارزشیابی موجودی) وارد می شود. بهای تمام شده موجودی به کسب و کار شما تصویر دقیقی از بزرگترین دارایی شما می دهد که برای تصمیم گیری های مالی آگاهانه بسیار مهم است.

بهای تمام شده کالای فروش رفته در مقایسه با بهای موجودی

بدیهی است که هم هزینه کالاهای فروخته شده (COGS) و هم هزینه موجودی، معیارهای مهمی هستند و همپوشانی دارند، اما به دلایلی ویژگی های خاص خود را نیز دارند. COGS (Cost Of Good Sales) شما دقیقاً همین است. هزینه تمام کالاهای فروخته شده در هر مکان و کانال. ولی از نگاه حسابداری، موجودی شما یک دارایی است

هزینه یابی موجودی نشان می دهد که آن دارایی چقدر برای کسب و کار شما هزینه دارد؛ تغییرات موجودی را دنبال می کند و از سویی هزینه موجودی شما می تواند بیشتر از COGS شما باشد و اغلب هم هست، به دلیل یک اصل مهم: همه موجودی ها به فروش نمی رسند.

نحوه انتخاب روش هزینه یابی موجودی

از آنجایی که هر کسب و کاری به شکل متفاوتی موجودی را مدیریت می کند، روش های مختلفی برای اندازه گیری موجودی وجود دارد. برای اطمینان از اینکه کسب و کار شما از روش مناسب برای بهای تمام شده موجودی استفاده می کند، از خود بپرسید:

  • در حال حاضر کجا تجارت می کنید؟ در آینده قصد دارید کجا تجارت کنید؟ برخی از روش ها، مانند LIFO در خارج از ایالات متحده قابل استفاده نیستند.
  • موجودی شما چقدر است؟ روش هایی مانند شناسایی خاص با موجودی های بزرگ تر دشوار می شوند.
  • آیا کالاهایی را می فروشید که تاریخ مصرف آنها تمام شدنی است، مانند دارو؟ شما می خواهید روشی را انتخاب کنید که ابتدا محصولاتی را که زودتر منقضی می شوند به فروش برساند. (FIFO)
  • هر چند وقت یکبار هزینه های موجودی شما در نوسان است؟ اگر هزینه ها به ندرت ثابت می شوند، روشی مانند میانگین وزنی برای شما کار نخواهد کرد.

پیامدهای مالیاتی هزینه یابی موجودی

ارزش این را دارد که از حسابدار یا نماینده مالیاتی خود در مورد معنای هر روش برای تجارتتان و تعهدات مالیاتی آن بپرسید. به عنوان یک خرده فروش، می توانید هزینه های خرید موجودی را در طول سال پیگیری کنید. اما شما مجاز به کسر هزینه موجودی در پایان سال نیستید. بهای تمام شده موجودی باید در ترازنامه پایانی شما به عنوان دارایی لحاظ شود و در سال بعد که موجودی شما فروخته می شود از آن کسر شود.

روش های متداول هزینه یابی موجودی های خرده فروشی

روش هزینه یابی موجودی خرده فروشی

روش خرده فروشی با اندازه گیری بهای تمام شده موجودی نسبت به قیمت کالا، مانده موجودی نهایی را برای فروشگاه ها فراهم می کند. در اصل، تعیین می کند که چه مقدار هزینه را باید در این دوره در مقابل دوره بعدی شناسایی کند.

روش خرده فروشی فرض می کند که تمام موجودی شما دارای یک نشانه گذاری ثابت است. بنابراین، ارزش کل چیزی را که برای فروش دارید، می گیرید، آن را با نشانه گذاری کاهش می دهد و از آن عدد به عنوان هزینه استفاده می کند.

مزایا و معایب روش خرده فروشی

مزیت این روش برای هزینه یابی موجودی این است که محاسبه آن بسیار آسان است و زمانی که ردیابی هزینه موجودی ضعیفی دارید می تواند کار کند. مشکل اصلی این است که معمولاً خیلی دقیق نیست، به خصوص اگر قیمت هایی دارید که در زمان های مختلف سال در نوسان هستند.

تیم یودر، تحلیلگر مالیاتی و حسابداری FitSmallBusiness می گوید که روش موجودی خرده فروشی در صورتی بهترین کار را انجام می دهد که نشانه گذاری استاندارد در خطوط تولید گسترده داشته باشید. تیم می گوید: «اگر نشانه گذاری های شما در بین محصولات بسیار متفاوت است، تخمین شما خیلی دقیق نخواهد بود.

فرمول روش موجودی خرده فروشی

برای درک بهتر فرمول و نحوه محاسبات در روش موجودی خرده فروشی، یک مثال از AccountingCoach آورده شده که دارای توضیحات و جزئیات است.

Inventory Valuation Example from AccountingCoach

همانطور که AccountingCoach در مثال بالا توضیح می دهد، هزینه کالاهای موجود ۸۰۰۰۰ دلار بر مقدار خرده فروشی (مبلغ فروش) کالاهای موجود (۱۰۰۰۰۰ دلار) تقسیم می شود. این منجر به نسبت هزینه به خرده فروشی (یا نسبت هزینه) ۸۰ درصد می شود. برای به دست آوردن موجودی نهایی تخمینی به قیمت تمام شده، موجودی نهایی تخمین زده شده در خرده فروشی (۱۰۰۰۰ دلار) در نسبت هزینه ۸۰ درصد ضرب می شود تا به ۸۰۰۰ دلار برسد.

روش شناسایی خاص توضیح داده شده است

این زمانی است که شما هزینه خاصی را برای هر یک از کالاهای فروشگاه خود تعیین می کنید. ابیر می گوید این روش برای خرده فروشانی که اقلام مختلف زیادی دارند، به ویژه اگر از منابع مختلف خریداری شده باشند، منطقی تر است. ابیر می گوید: یک مثال خوب می تواند یک دلال عتیقه باشد.

جوانب مثبت و منفی روش شناسایی خاص

به گفته موسسه مالی (CFI)، مزایا و معایب روش شناسایی خاص به اندازه کسب و کار خرده فروشی شما بستگی دارد. برای اینکه روش شناسایی خاص متناسب با کسب و کار خرده فروشی شما باشد، باید بتوانید با اطمینان و دقت مکان، هزینه و مقدار فروش هر واحد نگهداری موجودی (SKU) را در موجودی خود شناسایی کنید. هر چه کسب و کار شما و موجودی آن بزرگتر باشد، سخت تر می شود.

CFI پیشنهاد می کند که شناسایی خاص برای کسب وکارهای کوچک مناسب تر است، زیرا می تواند صورت سود و زیان دقیق تری را همراه با اعداد قابل اعتماد در مورد درآمد و زیان و ضایعات عادی موجودی به آنها بدهد.

فرمول روش شناسایی خاص

در اینجا یک فرمول روش شناسایی خاص ساده شده است که بر اساس مقادیر زیر است:

(A) مقدار خرید = ۳۰۰۰ دلار

(B) واحد فروخته شده = ۱۰۰۰ دلار

(C) موجودی = ۲۰۰۰ دلار (C = A - B)

(D) قیمت = ۵ دلار

موجودی بسته = ۱۰۰۰۰ دلار (C x D)

بهای تمام شده کالای فروخته شده = ۵۰۰۰ دلار (B x D)

ابیر می گوید: فرض کنید کسی نقاشی های منحصر به فردی را می فروشد که از هنرمندان محلی می خرد و سپس می فروشد.

این شخص یک تابلو به ارزش ۱۵۰ دلار در انبار دارد. سپس سه تابلو را به قیمت های ۱۰۰، ۲۰۰ و ۳۵۰ دلار می خرد. بنابراین هزینه کل موجودی آنها مجموع تمام هزینه های فردی است (۱۵۰ دلار + ۱۰۰ دلار + ۲۰۰ دلار + ۳۵۰ دلار = ۸۰۰ دلار).

اگر آنها نقاشی ۲۰۰ دلاری را بفروشند، هزینه موجودی آنها ۶۰۰ دلار (۸۰۰ منهای ۲۰۰ دلار) خواهد بود. هزینه هر مورد به طور جداگانه پیگیری می شود.

روش First In, First Out (FIFO)

وقتی کسب و کار شما دارای تعداد زیادی اقلام تقریباً یکسان است، شناسایی خاص ممکن است ارزش تلاش را نداشته باشد First In, First Out یا FIFO شاید بهتر باشد. FIFO فرض می کند که هرگونه فروش یک کالا از قدیمی ترین دسته ای است که در دسترس است و زمانی مرتبط است که قیمت هایی که آن را خریداری کرده اید در نوسان باشد.

مزایا و معایب روش FIFO

ابیر می گوید: این روش به شما نمایش بسیار دقیقی از موجودی شما می دهد، که اگر دسته هایی از همان کالا را با قیمت های متفاوت خریداری کنید، می تواند مفید باشد. این اغلب واقعیت را منعکس می کند زیرا واحدهای قدیمی تر یک واحد انبارداری (آن بارکد قابل اسکن) تمایل دارند قبل از واحدهای جدیدتر در شرایط ایده آل فروخته شوند.

نکته منفی این است که برای ردیابی هزینه های مختلف در یک واحد انبارداری برای دسته های مختلف خرید، تلاش بیشتری لازم است. به عنوان مثال، اگر یک پیراهن خاص را با یک کد محصول جهانی (UPC) که در سه دسته خریداری شده است بفروشید، ردیابی هزینه متفاوت برای هر دسته از یک هزینه برای کل UPC دشوارتر است.

فرمول روش FIFO

همانطور که Freshbooks توضیح می دهد، می توانید FIFO را با ضرب هزینه قدیمی ترین موجودی خود در مقدار موجودی فروخته شده محاسبه کنید.

نمونه ای از روش FIFO

ابیر می گوید: بیایید فرض کنیم فروشگاهی کت های چرمی می فروشد. آنها ۱۰ عدد را به قیمت ۱۰۰ دلار می خرند و بعداً ۱۰ عدد دیگر را به قیمت ۹۰ دلار می خرند. ارزش کل موجودی (۱۰۰*۱۰ دلار) + (۹۰*۱۰ دلار) = ۱۹۰۰ دلار خواهد بود. حتی اگر همه کاپشن ها یکسان باشند و روی یک قفسه قرار داشته باشند، اگر سه کت بفروشند، هزینه کالای فروخته شده (COGS) را با کسر آن از دسته قدیمی تر خریداری شده به قیمت ۱۰۰ دلار برای هر کدام محاسبه می کنند، صرف نظر از اینکه کدام دسته فروخته شده.

او می افزاید: بنابراین هزینه موجودی نهایی آنها 1900 دلار منهای (3×100 دلار) = 1600 دلار خواهد بود. منطق در اینجا این است که هزینه موجودی دقیق تر، قیمت خرید جدیدتر است، زیرا احتمال خرید موجودی بیشتر در این قیمت بیشتر است.

روش Last In, First Out (LIFO)

روش LIFO همانطور که از نام آن پیداست، اساساً برعکس FIFO است. آخرین اقلام خریداری شده را مانند اولین موارد فروخته شده در نظر می گیرد. در اینجا چیزی است که ابیر در مورد این روش می گوید.

LIFO زمانی است که هزینه های خاصی را به اقلام یا دسته ای از اقلام بر اساس هزینه واقعی آن ها نسبت می دهید و با فروش اقلام با حذف آخرین اقلام اضافه شده ابتدا از موجودی، هزینه خود را کاهش می دهید. این روش تنها زمانی معنا پیدا می کند که واقعیت را منعکس کند، جایی که جدیدترین اقلام در ابتدا فروخته می شوند و اقلام قدیمی می توانند برای مدت طولانی در آنجا بمانند. او توضیح می دهد که این روش رایج نیست، زیرا این روش به ندرت در خرده فروشی اتفاق می افتد.

مزایا و معایب روش LIFO

روش LIFO قطعا برای هر خرده فروشی مناسب نیست. در واقع، آن را فقط می توان در ایالات متحده تحت اصول عمومی پذیرفته شده حسابداری (GAAP) استفاده کرد. در جاهای دیگر، این روش توسط استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی (IFRS) مجاز نیست. این می تواند بار اضافی در مورد نگهداری سوابق ایجاد کند. برای بسیاری از مشاغل، سیستمی است که برای توجیه استفاده از آن بسیار پیچیده است.

گفته می شود، یکی از مزایای اصلی مالیات است. از آنجایی که LIFO منجر به افزایش هزینه های کالاهای فروخته شده (COGS) می شود، این روش ممکن است به مهار بدهی های مالیاتی کمک کند. با این حال، همیشه مهم است که تأثیرات دقیق LIFO را با حسابدار یا مشاور مالیاتی خود بررسی کنید.

فرمول روش LIFO

Investopedia یک مثال مفید برای روش LIFOدارد، یک فروشگاه مبلمان که ۲۰۰ صندلی را به قیمت ۱۰ دلار در هر واحد خریداری می کند، ماه آینده ۳۰۰ صندلی دیگر را به قیمت ۲۰ دلار خریداری می کند و در پایان دوره حسابداری آنها، مجموعا ۱۰۰ صندلی را فروخته است.

بهای تمام شده کالا = ۲۰۰۰ دلار (۱۰۰ صندلی فروخته شده ضرب در ۲۰ دلار)

موجودی باقیمانده = ۶۰۰۰ دلار (۲۰۰ صندلی ضرب در ۱۰ دلار + ۲۰۰ صندلی ضرب در ۲۰ دلار)

روش میانگین وزنی

اگر قیمت محصولاتی که کسب وکار شما می خرد به سختی تغییر می کند، حسابدار شما می تواند از روش ساده تری به نام هزینه یابی میانگین وزنی استفاده کند.

با روش میانگین وزنی، شما از یک مجموعه هزینه برای همه واحدهای یک واحد نگهداری موجودی خاص استفاده می کنید. هر خریدی به مجموعه هزینه ها اضافه می شود و مجموعه هزینه ها بر تمام واحدهایی که در دست دارید تقسیم می شود.

مزایا و معایب روش میانگین وزنی

ابیر می گوید: مزایای آن این است که ردیابی آن بسیار آسان تر از هزینه یابی خاص است، زیرا نیازی نیست دقیقاً بدانید که واحد فروخته شده بخشی از کدام دسته است، که به ویژه وقتی تعداد واحدهای مشابه دارید مفید است. همچنین ممکن است روش هزینه یابی دقیق تری نسبت به روش خرده فروشی به شما ارائه دهد، که تخفیف ها یا حاشیه های متفاوت را در SKU ها جبران نمی کند.

نکته منفی چیست؟ ابیر می گوید: این روش می تواند دقت کمتری نسبت به هزینه یابی خاص داشته باشد، زیرا شما تمام خریدهای خود را با هم ترکیب می کنید. اما این تنها زمانی یک مشکل واقعی است که هر بار که خرید می کنید یک واحد موجودی خاص را با قیمت های بسیار متفاوت خریداری کنید، که اغلب اینطور نیست.

فرمول روش میانگین وزنی

برای این روش هزینه موجودی شما در پایان یک دوره به این صورت محاسبه می شود: هزینه واحد شما صرفاً کل هزینه برای یک محصول معین است، تقسیم بر تعداد کل واحدهایی که دارید.

بیایید دوباره یک مثال از ابیر بشنویم. او می گوید: اگر از این روش برای نمونه ژاکت چرمی خود از قسمت بالا (بخش FIFO) استفاده کنیم، پس از خرید هر دو دسته کت، کل هزینه موجودی شما همچنان ۱۹۰۰ دلار خواهد بود.

تفاوت این است که به جای داشتن ۱۰ کت به ارزش هر کدام ۱۰۰ دلار و ۱۰ کت به ارزش هر کدام ۹۰ دلار، شما ۲۰ کت به ارزش هر کدام ۹۵ دلار (۱۹۰۰ دلار تقسیم بر ۲۰ دلار) خواهید داشت. و بنابراین اگر سه ژاکت بفروشید، به ارزش ۳۰۰ دلار نمی فروشید، ۹۵ دلار × ۳ = ۲۸۵ دلار می فروشید. بنابراین موجودی نهایی شما ۱۶۱۵ دلار (۱۷ تا ۹۵ دلار) خواهد بود.

روش های هزینه یابی موجودی در Niche

اینها روش های بسیار کمیاب تری برای ردیابی هزینه های موجودی هستند. اما به منظور آشنایی بیشتر با انواع روش های بهای تمام شده موجودی برای ارزشیابی موثر انبار، در ادامه این مقاله به آنها نیز اشاره می کنیم.

بالاترین ورودی، اولین خروجی (HIFO)

در روش Highest In, First Out (HIFO) بالاترین قیمت تمام شده موجودی اولین موجودی است که از انبار خارج می شود. اگرچه روشی برای هزینه یابی موجودی که شرکت ها از آن به عنوان روش اصلی استفاده نمی کنند، می تواند به شرکت کمک کند تا درآمد مشمول مالیات یا ارزش دارایی خود را برای مدت محدودی کاهش دهد.

استفاده از روش HIFO بسیار نادر است و توسط GAAP یا IFRS شناسایی نشده است. به این ترتیب در صورتیکه کسب و کار شما خار ج از ایران باشد، در صورت استفاده از این روش، کسب و کار شما ممکن است مورد بررسی قرار گیرد.

کمترین ورودی، اولین خروجی (LIFO)

روش Lowest In, First Out (LIFO) نقطه مقابل روشHIFO است. فرض بر این است که موجودی با کمترین هزینه ابتدا فروخته می شود.

LIFO یک روش بهای تمام شده موجودی رسمی شناخته شده در سطح بین المللی نیست زیرا می تواند منجر به ارزش گذاری موجودی بالاتر از حد معمول شود، بنابراین به شدت مورد بررسی قرار می گیرد. با این حال، این یک روش پذیرفته شده در ایالات متحده تحت GAAP است.

روش First Expired, First Out (FEFO)

در روش FEFO موجودی که زودتر منقضی می شود ابتدا فروخته می شود. این یک روش مهم برای مشاغلی است که به دنبال جلوگیری از هدر رفتن هستند، مانند فروشگاه های مواد غذایی تازه یا داروخانه ها.

در حالی که FEFO برای پزشکی مهم است و در واقع توسط دستورالعمل های اتحادیه اروپا توصیه می شود، برای خرده فروشان بدون انقضای موجودی استفاده کمی دارد و آن را به یک روش حسابداری خاص تبدیل می کند.

حسابداری خرده فروشی: مدیریت موجودی کلید است

مهم نیست که چقدر روش هزینه یابی موجودی کسب وکارتان را بررسی کرده اید، و مهم نیست حسابداران شما چقدر متخصص باشند، اگر مدیریت موجودی شما به هم ریخته باشد، در ردیابی دقیق هزینه ها با مشکل مواجه خواهید شد.

باران ۳۶۰ مدیریت موجودی فروشگاه های شما با حجم بسیار بالای کالا و فروش را ساده می کند. با تجهیز تیم های خود در فروشگاه هایتان به فناوری بصری که می توانند از آنها برای ردیابی، فروش، دریافت و مدیریت موجودی بدون خطا استفاده کنند، داده های پاک تری را برای تیم های تدارکات خود دریافت می کنید تا بر اساس آن عمل کنند.

مطالب باران ۳۶۰ را برای علاقمندان به اشتراک گذارید: